(වර්තමානයේ පෘථිවියේ සිට නිරීක්ෂණය කළ හැකි සියලුම දේ )
නිරීක්ෂණය කළ හැකි විශ්වය (Observable Universe) යනු දැනට පෘථිවියෙන් හෝ එහි අභ්‍යවකාශය මත පදනම් වූ දුරේක්ෂවලින් සහ ගවේෂණාත්මක ගවේෂණවලින් නිරීක්ෂණය කළ හැකි සියලුම ද්‍රව්‍යවලින් සමන්විත විශ්වයේ බෝල හැඩැති ප්‍රදේශයකි, මේ ආකාරයට විශ්වය නිරීක්ෂණය කළ හැකි විශ්වය ලෙස නම් කරන්නෙ අප හට තවමත් නිරීක්ෂණය කල නොහැකි ප්‍රදේශ බොහොමයක් තිබෙන හේතුවෙනි එයට ප්‍රදාන හේතුවක් වී තිබෙන්නෙ විශ්වය ඒ කොන් වල සිට පැමිණෙන ආලෝකය තරංග තවමත් පෘථිවිය කරා ලගා නොවී ඇති බැවිනි. විශ්වය ආරම්භයේ සිට මෙතෙක් නිරික්ෂණය කළ හැකි විශ්වයේ මන්දාකිණි ට්‍රිලියන 2ක් (2 Trillions) තිබිය හැක, නමුත් 2021 දී එම සංඛ්‍යාව නව හොරයිසන් (New Horizon) වෙතින් ලැබෙන දත්ත මත පදනම්ව බිලියන සිය ගණනකට පමණක් අඩු විය. විශ්වය සමස්ථානික යැයි උපකල්පනය කළහොත්, නිරීක්ෂණය කළ හැකි විශ්වයේ කෙළවරට ඇති දුර සෑම දිශාවකටම දළ වශයෙන් සමාන වේ. එනම්, නිරීක්ෂණය කළ හැකි විශ්වය යනු නිරීක්ෂකයා මත කේන්ද්‍රගත වූ ගෝලාකාර කලාපයකි. විශ්වයේ සෑම ස්ථානයකටම තමන්ගේම නිරීක්ෂණය කළ හැකි විශ්වයක් ඇත, එය පෘථිවිය කේන්ද්‍ර කරගත් විශ්වය සමඟ අතිච්ඡාදනය (එකමත-එක/එකපිට-එක/Overlap) විය හැකිය.
